24 Şubat 2022’de Rusya’nın başlattığı özel askeri operasyonun akabinde hem Rusya topraklarında hem de bölgedeki farklı pozisyonlarda birçok sabotaj, provokasyon ve taarruza imza atan Ukrayna’nın son atılımı Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesinde oldu.
Rusya Savunma Bakanlığı yetkililerinin açıklamasına nazaran, Ukrayna güçleri dün 17.30’da üç insansız deniz aracıyla, TürkAkım ve Mavi Akım doğalgaz boru hatlarının güvenliğini sağlamak ismine Türkiye’nin münhasır ekonomik bölgesinde bulunan Rus İvan Hurs gemisine saldırmaya çalıştı.
Saldırı girişimi İstanbul Boğazı’nın 140 kilometre kuzeydoğusunda yaşandı.
Saldırı teşebbüsünde bulunan insansız deniz araçları Rus gemisinin silahlarıyla imha edildi. Bu anların görüntüsü da yayınlandı.
Rus Donanması’nın Karadeniz Filosu’nun kesimi olan İvan Hurs gemisinin hücum teşebbüsünün akabinde, boru sınırlarını müdafaa vazifesini yerine getirmeyi sürdürdü.
Bununla beraber Rusya Savunma Bakanlığı yetkilileri, Rus gazını Almanya üstünden Avrupa ülkelerine taşımaları için inşa edilen Kuzey Akım boru çizgilerine geçen sene düzenlenen sabotajlar sonrasında Rus ordusunun bu üzere tesislerini müdafaaya başladığını hatırlattılar ve ‘Ukrayna’nın bugünkü hücum teşebbüsünün, bu tedbirin ne kadar gerekli olduğunu gösterdiğini’ de eklediler.
Kuzey Akım’da ne olmuştu?
26 Eylül 2022’de toplam 4 koldan oluşan Kuzey Akım 1 ve 2’nin 3 kolunda basıncın düştüğü tespit edilmiş, yapılan incelemelerde kelam konusu kolların patlama sonucu hasar aldığı belirlenmişti. Almanya, İsveç ve Danimarka makamları olayla ilgili ortak soruşturma yürütüyor. Rus makamları ise patlamayı memleketler arası terör hareketi olarak tanımladı. Daha evvel ABD merkezli New York Times gazetesi, istihbarat datalarına atıfla patlamaların Ukrayna yanlısı bir küme tarafından gerçekleştirildiğini bildirmişti. Ukrayna makamları ise patlamalarla alakası olduğunu reddediyor.
ABD’de duayen gazeteci olarak kabul edilen Seymour Hersh, Kuzey Akım doğalgaz boru sınırlarına yönelik hücumların buyruğunu ABD Merkezi Haberalma (CIA) Yöneticisi Willam Burns’ün verdiğini belirtmişti.
Soruşturmalar tek taraflı yürütüldüğü için şimdi bir sonuç çıkmadı.
Saldırının barındırdığı riskler
TürkAkım ve Mavi Akım boru sınırlarını müdafaa vazifesi yapan gemiye taarruz Türkiye’nin ve Avrupa’nın güneydoğusunun güç arz güvenliğinde risk yaratır mı sorusunu da gündeme getirdi. Çünkü Türkiye ve Rusya da bir doğalgaz merkezi oluşturmaya yönelik işbirliği görüşmelerine devam ediyor. Birebir vakitte bu akın Türkiye’nin Montrö Boğazlar Mukavelesi ile sağladığı Karadeniz’in güvenliğini ve tahıl koridorundaki inançlı lojistiği de tehlikeye atıyor.
‘Karadeniz’e NATO gücünü yayma teşebbüsü olabilir’
ATA (Asya-Türkiye-Avrupa) Platform Koordinatörü Dr. Barış Hasan, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, “Karadeniz güvenliği açısından bu stil hücum ve sabotaj teşebbüslerinin Rusya ve Türkiye’yi gaye aldığı çok açık” diyerek şunları söyledi:
Bu sabotaj atakları daha çok Karadeniz’e NATO’nun tesiri ve gücünü yayma teşebbüsleri üzere geliyor. ABD, Montrö’yü delmek istedi ve bu hususta Türkiye’ye çok baskılar yaptı. Ancak Türkiye’de hükümet Montrö’nün delinmesi ve boğazların NATO askeri güçlerine açılmaması konusunda direndi. Artık Karadeniz’e bilhassa NATO gücünü yayma teşebbüsü olabilir. Hasebiyle Türkiye’nin güvenliği ve Rusya’nın da Karadeniz’deki güvenliği açısından olumsuz bir gelişme var.
‘Türkiye muhtemel senaryoları değerlendiriyordur’
Bu şekil atak teşebbüslerinin failini bulmanın ya da kim olduğunu bilmenin çok kolay olmadığını tabir eden Dr. Hasan, Ankara’nın bu bahiste reaksiyonunun nasıl olacağına dair “Hangi ülke yahut gücün bu akın teşebbüsünün ardında olduğunu bilmeden Türkiye’nin hakikat bir yeri amaç alacak açıklama yapması beklenemez. Türkiye’nin MEB bölgesinde oldu fakat fail muhakkak olmadan gaye göstermesi beklenmez. Ama perde ardında Türkiye’nin muhtemel senaryoları değerlendirdiğini düşünüyorum” yorumunda bulundu.
‘Türkiye ve Rusya’nın işbirliğinin artırmasına vesile olur’
Dr. Barış Hasan, “Özellikle 28 Mayıs seçimlerinin akabinde mevcut hükümet vazifeye devam ederse Türkiye ve Rusya’nın ortasını açmak için Karadeniz’de bu tip provokasyonlar artabilir fakat bu birebir vakitte Türkiye ve Rusya’nın işbirliğini artırmasına da vesile olur” diye de ekledi.
