Biden idaresinin BM nezaretinde Suriye’de siyasi tahlil süreci işlemeden Şam’la normalleşmeye karşı olduğu ve buna karşı yürürlükteki Suriye yaptırımlarını kullanacağına dair açıklamaları, Arap Birliği ülkeleri ve Türkiye’nin ayrı farklı adımlarını önlemeye yetmezken, devreye ABD Kongresi girdi.
💬 FM #Lavrov: The launch of the process of Türkiye-Syria 🇹🇷🇸🇾 normalisation proving its viability, exerts a noticeable positive influence not only on the situation around Syria but on the overall atmosphere throughout the Middle East.
🔗 https://t.co/rTv7hJpITj pic.twitter.com/HHkHvlL7DH
— MFA Russia 🇷🇺 (@mfa_russia) May 10, 2023
Kongre’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde hem Demokrat Parti hem Cumhuriyetçi Parti’den milletvekillerinin oluşturduğu bir grup, Esad yönetimiyle münasebet kuranları tehdit eden bir yasa tasarısı sundu.
Tasarının ana sınırları şöyle:
* ABD hükümetinin Beşar Esad’ı Suriye’nin Devlet Lideri olarak tanımasını engellemeyi ve Washington’ın yaptırım uygulama yeteneğini artırmayı hedefliyor.
* Washington’ın ABD yaptırımları altında bulunan Esad’ın liderliğindeki rastgele bir Suriye hükümetiyle ilgileri tanıması yahut normalleştirmesini yasaklıyor.
* 2020’de Suriye’ye ağır yaptırımlar getiren Sezar Yasası’nı genişletiyor.
* ABD Dışişleri Bakanı’nın 5 yıl boyunca her yıl Kongre’ye Esad hükümetiyle olağanlaşmaya karşı koymak için bir strateji sunması kuralı getiriyor. Buna Suriye hükümeti ile Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır ve başkaları arasındaki diplomatik toplantıların bir listesinin sunulması da dahil.
* Suriye Arap Havayolları ile öteki havayolu Cham Wings’in iniş yapmasına müsaade veren havalimanlarına yaptırım uygulanmasının önünü açıyor.
* Türkiye, BAE, Mısır ve başka ülkelerdeki şahısların Suriye’nin Esad hükümeti tarafından denetim edilen bölgelerinde 50 bin doların üzerindeki bağışları da dahil olmak üzere her türlü mali sürecinin gözden geçirilmesini istiyor.
2000’lerin başından beri ABD yaptırımlarının kıskacında
ABD’nin Suriye’ye sırasıyla 1979, 2003, 2004, 2005′, 2012-2013’te getirdiği ağır yaptırımların çıtası, halihazırdaki Lider Joe Biden’ın selefi Donald Trump’ın Haziran 2020’de çıkardığı Sezar Yasası’yla daha da yükseldi. Sezar yaptırımlarının evvelkilerden farkı, Esad idaresiyle bağlantıları olan yahut ilgi geliştirmek isteyen ülkeleri ve şirketleri amaç alması.
Tasarının mimarına nazaran normalleşenler yanlış yolda
Temsilciler Meclisi Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya Alt Kurulu Lideri Joe Wilson, “Pişmanlık duymayan katliamcı ve uyuşturucu kaçakçısı Beşar Esad ile olağanlaşmayı seçen ülkeler yanlış yolu tutuyor” dedi.
& deter countries from normalizing with Assad against the interests of the region. #FreeSyria @RepGonzalez @RepFrenchHill @RepBrendanBoyle @RepCohen @RepCarlos @RepAmata https://t.co/KZk4sRFkzL
— Joe Wilson (@RepJoeWilson) May 11, 2023
Tasarıyı sunan milletvekilleri ortasında Cumhuriyetçi Parti’den Joe Wilson, Temsilciler Meclisi Dış Bağlar Kurulu Lideri Michael McCaul, French Hill, Demokrat Parti’den Özgür, Demokratik ve İstikrarlı Suriye Kümesi Eşbaşkanı Brendan Boyle var.
‘Türkiye ve Arap ülkelerine uyarı’
Batı medyasında tasarının ‘Türkiye ve Arap ülkelerine, Esad hükümetiyle muhatap olmaları halinde ağır sonuçlarla karşılaşabileceklerine dair uyarı’ olduğu değerlendirmelerine yer verildi.
Değerlendirmelerde “Suriye’nin Arap Birliği’ne geri kabulü (Kongre) üyelerini hakikaten zahmetten çıkardı ve bir sinyal göndermek için süratle harekete geçme gereksinimini açıkça ortaya koydu” denildi.
ABD Dışişleri: Washington’ın tutumu çok net
ABD Dışişleri’nin günlük basın toplantısında sorular üzerine tasarıyla ilgili yorum yapmaktan kaçınan Bakanlık Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Washington’ın ‘Esad hükümetiyle bağlantıları olağanlaştırmak istemediği ve müttefikleriyle ortaklarının bunu yapmasını desteklemeyeceği konusunda çok net’ olduğunu söyledi.
